Betty is fotograaf en zij geeft contemplatieve fotografie retreats

Marokko: een paradijs voor fotografie

Midden in de nacht aankomen in Marrakesh… heel spannend! De chauffeur stond zoals afgesproken op me te wachten met een welkomstbordje. Een bizarre rit volgt met iemand die geen woord Engels of Frans spreekt, andere geuren, een compleet andere cultuur. Samen zingen we mee met de berber muziek en tot groot genoegen van mijn chauffeur, maak ik de juiste keelgeluiden. Mijn waarneming is ongemerkt al veranderd. Vanaf dat de weg gaat stijgen verandert er nog meer. Ik ruik, voel en hoor de stilte tussen de bergen. Mijn hart maakte een sprongetje. Wat een stilte! Als we plotseling in het ‘niets’ bij de herberg blijken te zijn aangekomen, is er alleen het geluid van een rivier en de krekels. 

Marokkaanse kleuren

De volgende dag ontwaak ik tussen de lemen muren. Ik hoor de rivier en besef dat ik nu al helemaal in het NU ben. Ik voel me opgelucht en denk ‘de foto retreat gaat helemaal goedkomen' Door de tuin met bloeiende struiken ga ik naar boven. Een roodstenen gebouw met allemaal trappen, terrassen en heel veel verschillende zitjes met allemaal vrolijke Marokkaanse kussens. De jonge man die me midden in de nacht een heerlijke courgettesoep gaf, begroet me vriendelijk. Ik zoek een plek op het terras met uitzicht op de bergen. Tijdens mijn Marokkaanse pannenkoek met kweeperengelei, breekt de lucht open en komen de toppen steeds meer uit de wolken. Ik waan me in het paradijs. De eigenaresse heet me welkom en stimuleert me om Nederland van me af te schudden. Deze week is helemaal voor mezelf, zegt ze. Haar woorden raken me.

Mijn camera

Na een middagdutje op een van de hangschommels aan de rivier, ga ik wandelen met mijn camera (meditatie in actie). Ik voel een diepe verbinding met de bergen; de gelaagdheid, de slingerende paadjes, de berberdorpjes en de agaven. De beelden die ik ‘ontvang’, getuigen van rust, eenvoud, versterving en wijsheid. Mijn camera is altijd bij me, mijn gereedschap voor ‘meditatie in actie’. In het berberdorpje blokkeert de camera echter het contact met de berbervrouwen. Ze zijn bij het zien van de camera gelijk op hun hoede. Voer voor reflectie … Wat wil ik, foto’s of contact? Eigenlijk wil ik beide, maar alles aan mij zegt dat ik voor echt contact de camera thuis moet laten. Een groot dilemma, want ik ben hier om me voor te bereiden op de foto retreat die ik ga begeleiden en ik ben nu eenmaal fotografe … De ‘toerist’ in me schuift dit dilemma voor zich uit … als ik tijd over heb neem ik me voor om zonder camera terug te gaan. 

Slangen, kruiden en Berber kleding

Ik ga met een paar andere gasten naar een vallei. Kilometerslang zijn er overdekte terrassen aan de rivier Ourika. We gaan op een bepaald moment de berg op en lopen eerst door het Volendam van Marokko. Ik weet niet wat me overkomt; slangenbezweerders, Marokkanen die zich verkleden in Berber kleding voor de foto, fossielen, kruiden … je kunt het zo gek niet bedenken. Ik durf hier wel meer te fotograferen, maar echt ontspannen en rustig voel ik me niet. Later bij het bekijken van de foto’s op de pc zie ik ook dat er bijna altijd wel iemand is die recht in de camera kijkt en me dus ‘door’ had. Ondertussen kijk ik bij de gids af hoe ze alle verkopers van zich af weet te houden.

Geen oogcontact met de mannen maken lijkt de oplossing. Weer een opgave erbij, want ik maak juist graag contact met mensen! We komen bij 7 watervallen en drinken een zeer welkome verfrissing, om via een niet toeristische route weer terug te lopen naar het dorp. Op deze stille route kom ik gelukkig weer tot mezelf en voel de rust en de geborgenheid van de bergen. Het is goed om bij elke stap te ‘aarden’. Spelende kinderen durf ik te fotograferen, want ze gaan helemaal op in hun eigen picknick met Tajine. Terug in de herberg krijg ik onverwacht gelijk een lichaamsmassage en ben daardoor weer helemaal uitgerust en terug bij mezelf.

Marrakech, de Medina

Ik wil per se Marrakesh alleen verkennen, om te weten of ik de deelnemers alleen de stad in kan laten gaan. Ik word afgezet door dezelfde chauffeur die me van het vliegveld heeft opgehaald. Om 20.30 zal hij me op hetzelfde punt weer ophalen … Ik fotografeer alle hoeken, film het kruispunt, maar voel dat dit niet genoeg zal zijn om de plek terug te vinden. Ik vraag in een bank of ze een kruisje op mijn kaart willen zetten waar het bankgebouw staat, nu durf ik het wel aan. Zo moeilijk moet het niet zijn: een groot plein en een ommuurde medina. Ik start eerst op het grote plein met een ‘echte’, Europese koffie. In de herberg krijg ik Marokkaanse koffie met kruiden, wat toch wel raar is. In de medina (oude stad) ben ik na een kwartier al verdwaald. Even ben ik wat in paniek. Het is echt wel een giga doolhof, tot ik ontdek dat de woonerven een soort labyrint zijn. Ik hoef niet bang te zijn en ondertussen ontvang ik de mooiste beelden. De truc van niet in de ogen kijken werkt goed. Ook het alleen de weg vragen aan iemand die alleen in zijn winkel zit, werkt.

Ik kom bij mijn doel: de oude Koranschool. Via heel veel kleine winkelstraatjes en het grote plein, kom ik keurig op tijd terug op de afgesproken plek. De chauffeur is er al snel … missie geslaagd! Alsof de eigenaresse mijn staat van zijn kan ruiken, heeft ze de hamam voor me klaargemaakt als ik terugkom. Alle drukte van Marrakech glijdt van me af en ik stel me voor dat het in de baarmoeder zo gevoeld moet hebben.

National Park Toubkal

Ik maak nog een tocht in de bergen, "de Oukaïmeden", naar een dorp op 2400 m hoogte. Ik kan er weer niet over uit hoe mooi het Atlasgebergte is! Ik bezoek op mijn laatste dag ook nog een synagoge, jawel een synagoge in de Atlas met een moslim schoonmaakster! Zo blijft deze reis elke dag verrassingen brengen, niet alleen over het land en de cultuur, maar ook over mezelf. Dit gevoel van thuiskomen bij mezelf hoop ik vast te houden in Nederland, in ieder geval kunnen de foto’s me helpen om het gevoel weer op te roepen. 

De berberbevolking is zo ontzettend gastvrij. De grote authenticiteit en hun manier van leven dwingt respect af en houdt mij een grote spiegel voor om dicht bij mezelf te blijven in alles wat ik doe. Het terugzien van de foto’s zullen me helpen om het gevoel weer op te roepen.

Retreat Marokko: Je levensverhaal in beeld

Deze boeiende retreat daagt je uit om door middel van de contemplatieve (beschouwende/bespiegelende) fotografie op een andere manier te leren kijken naar je leven en de alledaagse werkelijkheid om je heen. Lees gauw verder